Κάτι τρέχει στην Ελλάδα

Νέες φοροεισπρακτικές μεθοδεύσεις σχεδιάζει η κυβέρνηση για να καλύψει τη "μαύρη τρύπα" στα έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού, την οποία έχουν προκαλέσει οι ίδιες οι επιλογές της να μην προωθεί για ψήφιση στη Βουλή έτοιμα εδώ και πολύ καιρό διαρθρωτικά μέτρα κατά της φοροδιαφυγής αλλά και να φορτώνει με γενικευμένες και άδικες αυξήσεις φόρων τους νομοταγείς πολίτες που όμως εδώ και πολύ καιρό έχουν υποστεί μεγάλη εισοδηματική αφαίμαξη και αδυνατούν να ανταποκρίνονται στις φορολογικές τους υποχρεώσεις.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών εξετάζει το ενδεχόμενο να προχωρήσει στην επίσπευση της επιβολής των αυξήσεων στους φόρους των καυσίμων και των τσιγάρων και των νέων φόρων σε καφέ και ηλεκτρονικά τσιγάρα, που προβλέπει ο νόμος 4389/2016. Σκέφτεται δηλαδή να εφαρμόσει τα μέτρα αυτά από την 1η Οκτωβρίου 2016 αντί από την 1η Ιανουαρίου 2017, τρεις μήνες νωρίτερα!

Η εμμονή της κυβέρνησης στην υπέρμετρη αύξηση των άμεσων και των έμμεσων φόρων σε βάρος εκατομμυρίων πολιτών, οι οποίοι αδυνατούν να εκπληρώνουν τις φορολογικές τους υποχρεώσεις, έχει προκαλέσει μέχρι στιγμής απώλειες ύψους 578 εκατ. ευρώ στα δημόσια έσοδα.

Όπως προκύπτει από στοιχεία των υπηρεσιών του υπουργείου Οικονομικών, μέσα στους δύο τελευταίους μήνες-τον Ιούλιο και τον Αύγουστο- κατά τη διάρκεια των οποίων άρχισαν να τίθενται σε εφαρμογή τα νέα επαχθή φοροεισπρακτικά μέτρα που ψηφίστηκαν τον περασμένο Μάιο, τα συνολικά καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού σημείωσαν συνολική υστέρηση ύψους 578 εκατ. ευρώ.

Έτσι, το πλεόνασμα ύψους 774 εκατ. ευρώ που είχαν σημειώσει στο πρώτο εξάμηνο του έτους οι καθαρές εισπράξεις εσόδων του τακτικού προϋπολογισμού έχει περιοριστεί στα 196 εκατ. ευρώ στο τέλος Αυγούστου.

Ακόμη χειρότερα έχουν εξελιχθεί τα πράγματα όσον αφορά στα συνολικά καθαρά έσοδα όλου του κρατικού προϋπολογισμού στα οποία συμπεριλαμβάνονται και τα έσοδα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων.

Τα έσοδα αυτά στο οκτάμηνο Ιανουαρίου-Αυγούστου 2016 υστερούν τουλάχιστον κατά 670 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που είχε τεθεί για την ίδια περίοδο! Τα πράγματα αρχίζουν πλέον να δυσκολεύουν για το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης και ο Σεπτέμβριος θεωρείται πλέον κρίσιμος μήνας για την πορεία των εσόδων μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους.

Ειδικότερα, τον τρέχοντα μήνα το Δημόσιο προσδοκά να εισπράξει περίπου 1,2 δισ. ευρώ από τη δεύτερη δόση των φόρων που έχουν βεβαιωθεί με τα εκκαθαριστικά των φετινών φορολογικών δηλώσεων (φόρου εισοδήματος, ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, τέλους επιτηδεύματος κ.λπ.) και άλλα 738 εκατ. ευρώ περίπου από την πρώτη δόση του ΕΝ.Φ.Ι.Α. του 2016, δηλαδή συνολικά 1,8 δισ. ευρώ μόνο από αυτές τις πηγές. Από το ποσοστό εισπραξιμότητας των φόρων αυτών θα κριθεί οριστικά το τί ακριβώς θα γίνει από τον επόμενο μήνα.

Όμως, αν κρίνει κανείς από το χαμηλό ποσοστό εισπραξιμότητας της πρώτης δόσης των φόρων των εκκαθαριστικών των φετινών φορολογικών δηλώσεων το οποίο ήταν 70% και εξαιτίας του οποίου έμειναν απλήρωτα περίπου 350 εκατ. ευρώ, η νέα «μαύρη τρύπα» που θα προστεθεί αυτό το μήνα στην υστέρηση των 670 εκατ. ευρώ του προηγούμενου οκταμήνου θα υπερβεί τα 600 εκατ. ευρώ.

Η συνολική υστέρηση των εσόδων υπάρχει πιθανότητα να υπερβεί, δηλαδή, τα 1,2 δισ. ευρώ στο εννεάμηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου! Σε μια τέτοια περίπτωση τα πράγματα θα είναι εξαιρετικά δύσκολα για την κυβέρνηση καθώς δεν θα μπορεί πλέον να καλύψει την τεράστια αυτή υστέρηση στο σκέλος των εσόδων με περαιτέρω «πάγωμα» των πληρωμών του τακτικού προϋπολογισμού που συσσωρεύει ληξιπρόθεσμα χρέη προς τρίτους, καθώς οι εκπρόσωποι των δανειστών έχουν διαμηνύσει ότι οι υποχρεώσεις αυτές θα πρέπει να πάψουν να αυξάνονται και σταδιακά να περιοριστούν στο ελάχιστο.

Η μόνη λύση πλέον για την κυβέρνηση θα είναι η προσφυγή σε έκτακτες νομοθετικές παρεμβάσεις, προκειμένου να επιχειρηθεί να καλυφθεί άμεσα το «κενό» στα έσοδα. Έχοντας δε στην Αθήνα τους επικεφαλής των κλιμακίων των θεσμών για την δεύτερη αξιολόγηση της πορείας του συνολικού οικονομικού προγράμματος, η κυβέρνηση θα πιεστεί να προχωρήσει σε επίσπευση της εφαρμογής ήδη ψηφισθέντων φοροεισπρακτικών μέτρων.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με «σενάρια» που ήδη διακινούνται στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, οι αυξήσεις στους ειδικούς φόρους κατανάλωσης στα καύσιμα και τα προϊόντα καπνού και η επιβολή φόρων κατανάλωσης στον καφέ και τα ηλεκτρονικά τσιγάρα είναι πολύ πιθανό να τεθούν σε ισχύ 3 μήνες νωρίτερα, την 1η Οκτωβρίου 2016 αντί της 1η Ιανουαρίου 2017, που προβλέπει ο ν. 4389/2016.

Τα σενάρια αυτά απέφυγε να διαψεύσει χθες ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Πάνος Σκουρλέτης, δηλώνοντας ότι οι σχετικές αποφάσεις θα ληφθούν την τελευταία στιγμή, δηλαδή αφού εκτιμηθεί με ασφάλεια η πορεία των εσόδων και τον Σεπτέμβριο.

Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία που έχουν στη διάθεσή τους οι υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών, τον Αύγουστο τα συνολικά καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού (μετά τις επιστροφές φόρων) διαμορφώθηκαν σε 3,804 δισ. ευρώ, έναντι στόχου 3,869 δισ. ευρώ (μείωση κατά 65 εκατ. ευρώ ή 1,7% ).

Συνολικά στο οκτάμηνο Ιανουαρίου – Αυγούστου 2016 τα καθαρά έσοδα ανήλθαν σε 29,615 δισ. ευρώ έναντι στόχου 29,419 δισ. ευρώ (υπέρβαση 196 εκατ. ευρώ). Όσον αφορά στα έσοδα προ μείωσης επιστροφών φόρων διαμορφώθηκαν στο ίδιο διάστημα σε 31,754 δισ. ευρώ έναντι στόχου 31,228 δισ. ευρώ (υπέρβαση 526 εκατ. ευρώ.

Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Οικονομικών, η υστέρηση των εσόδων τον Αύγουστο οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι ο στόχος για τα έσοδα του μηνός αυτού περιλάμβανε και την πρώτη δόση του ΕΝΦΙΑ 2016, εκτιμώμενου ύψους 738 εκατ. ευρώ, η οποία θα εισπραχθεί τον Σεπτέμβριο.